DİYABETİK AYAK NEDİR ?

DİYABETİN KOMPLİKASYONU OLARAK ORTAYA ÇIKAN SİNİR TAHRİBATI VE TIKAYICI DAMAR HASTALIĞI; BİRLİKTE ETKİ EDEREK AYAKLARDA YARA AÇILMASINA NEDEN OLURLAR. TEDAVİ EDİLMEMESİ HALİNDE İLERİ DERECEDE KOMPLİKASYONLAR ORTAYA ÇIKABİLİR.

Diyabetik ayak, günümüzde diyabet ya da bilinen ismi ile şeker hastalığı ile devam eden kan şekeri yüksekliği sonucu oluşan, semptomlara neden olan ilerleyici bir hastalıktır. Diyabet, tarih boyunca toplumların en önemli sağlık sorunlarından biri olmuştur.

Diyabetin önemli komplikasyonlardan biri olan diyabetik ayak hastaneye yatışların en önemli sebebini oluşturmaktadır. Diyabetik ayakta tedavinin sağlanması, amputasyonun önlemesi artık etkinliği kanıtlanmış olan girişimsel radyoloji teknikleri ile mümkün olabilmekte, endovasküler tedaviler uygulamaktadır.

Diyabet hastalarında ayak yaralarının oluşumuna yol açan bir kaç temel neden vardır; -Kontrolsüz diyabet -Kontrolsüz diyet -Damar tıkanıklığı ve darlığı (Diyabetik vaskülopati) -Sinir hasarı (Diyabetik nöropati) -Ayak hijyen koşullarının yetersizliği. Diyabetik ayak geliştiği anda altta yatan damar hastalıkları giderildiği taktirde  bu hastanın gerçekten yaşam kalitesine ve yaşam süresine çok ciddi katkılar sağlanır.

Tedavi

Diyabetik ayak gelişen hastalarda iyileşmeyen yaraların altında yatan nedenlerden biri de damar darlık ve tıkanıklığına bağlı kan akımının yetersizliğidir. Diyabetik ayak hastalarında mutlaka damarların değerlendirilmesi darlık ve tıkanıkların giderilmesi gerekir.

Bu tür patolojiler giderilmezse diyabetik ayak ilerleyici olup organ kaybına yol açabilmektedir. Çoğu zamanda iyileşmeyen ayaklarda kangrene yol açar. Kangren hastanın ayaklarının kaybına yol açabilmektedir.

Girişimsel radyolojide damar darlık ve tıkanıkları saptandığı taktirde bunlara yönelik balon anjiyoplasti ve stent yerleştirilmesi yapılabilmektedir. Tedavi planlanırken mutlaka kombine yaklaşım gösterilmelidir. Bu kapsamda damar tedavileri ile birlikte; -Kan şekerinin düzenlenmesi -Diyetin düzenlenmesi -Ayaktaki yaralara yönelik antibiyotik tedavisi ve pansuman uygulanması -Ayakta gangrenöz yaralara yönelik hiperbarik oksijen tedavisi ve destekleyici tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.

Koruyucu Yöntemler

Kangren gelişmeden şeker ve diyetin agresif kontrolü, sigara kullanılması, ayak bakımı koruyucu yöntemlerin başında yer alır. Diyabet kontrolünde temel yapı taşlarından biri beslenmenin düzenlenmesidir. Beslenme tedavisinde kişiye yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığını kazandırmak, kişinin yaşam süresini kalitesini yükseltmektir.

Diyabetli bireylerinin beslenme tedavileri; yaşına, boyuna, vücut ağırlığına, fiziksel aktivite durumuna, sosyo-ekonomik durumuna ve beslenme alışkanlıklarına göre diyetisyen tarafından düzenlenir. Beslenme programı kişiye özeldir, bir tek diyet örneği yoktur.

Ayakların korunmasında diyabet hastalarına yönelik ayakkabı ve çorapların kullanılması, çıplak ayakla dolaşılmaması uygulanması gereken önlemlerdir.

KAYNAK: http://www.medicana.com.tr/formlar/2013/subat/diyabetik_ayak.aspx